Eşiniz "Kontrol Manyağı" mı?
Prof. Dr. Ayhan Kalyoncu
Uzm. Psk. Damla Kunt
DEHB'li bir Eşle Yaşamanın Altın Kuralları
Kadınlar “Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu” (DEHB) olan erkekleri sıklıkla çekici bulurlar. Çünkü DEHB’li kişiler genelde aktif, neşeli ve eğlenceli kişilerdir. Ama konu aynı evde yaşamaya ve birlikte bir hayat kurmaya geldiğinde genelde fikir değiştiriliyor. Evlilik yürütmek, iki farklı insanın birlikte bir takım çalışması yapmasıdır. Kadın ve erkek, doğası gereği bu kadar farklıyken, araya bir de DEHB girdiğinde işler iyice karışabilir.
DEHB nedir?
DEHB,dikkatsizlik ve/veya hiperaktivite ve dürtüselliğin kişide sık seyrettiği bir rahatsızlıktır. Her ne kadar çok sık duyduğumuz ve bazen pek de önemsemediğimiz bir rahatsızlık olsa da kişiler ve yakınları için ciddi zorluklara yol açabilir.
Kadın- Erkek İlişkisi ve DEHB
“Kadınlar Venüs’ten erkekler Mars’tan gelir!”
Kadınlar genellikle problemleri kişiselleştirmeye eğilimliyken, erkekler ise kendilerini duygusal olarak ayrıştırmaya eğilimlilerdir. Bu durum gündelik hayatta çeşitli problemlere yol açabilir. Örneğin erkek buluşma saatini unutup geç kaldıysa, eşi bu durumda önemsenmediğini hissedebilir. Eğer DEHB söz konusu ise bu tür senaryolarla çok daha sık karşılaşılabilir.
“DEHB kadın ve erkek arasındaki farkı arttırabilir!”
DEHB’si olan erkeklerle evli kadınlar eşlerinin sorumluluklara oldukça zor odaklandıklarını anlamalılardır. Örneğin eşine çöpü dışarı çıkartmasını söyleyen kadın, eşinden “hı-hı” tepkisini alır ve üç saat sonra hala çöpün atılmadığını görebilir. Bu senaryoda kadın bu durumu içselleştirir ve “inadına yapıyor” ya da “beni hiç dinlemiyor” şeklinde düşünebilir. Erkek bu durumu bilinçli olarak yapmaz, fakat kadın bunu içselleştirdiği zaman evlilikte problemler ortaya çıkar.
Eşleri DEHB olan kişiler, eşlerinin “kontrol manyağı” olduğundan yakınabilir. DEHB’si olan kişiler kendi iç denetimlerini sağlamakta zorlandıkları için, çevresindekileri kontrol ederek bir düzen sağlamaya çalışırlar. Bir şeyi kaybettiklerinde, etraflarındaki her şeyin düzenini yitirmiş gibi hissederler.
Nasıl davranılmalı?
“Bu durumu kabullenin!”
Öncelikle eşinizin dikkat problemi olduğunu kabul edip buna göre davranmak işleri kolaylaştıracaktır. DEHB’si olan eşinizden bir talepte bulunacağınız zaman aşağıdaki dört basamağa dikkat etmeniz önerilir.
Eşinize dokunun. DEHB’si olan kişiler, birkaç duyu organı kullanıldığında karşı taraftan aktarılan bilgiyi çok daha kolay algılarlar.
Eşinizle göz teması kurun! “Teşekkürler, çöpü atmana çok memnun oldum” deyin ve tepki vermesini bekleyin.
Ona süre verin! Çöpü saat 3’e kadar çıkarmış olursan çok daha iyi hissedeceğim (“Ben dili”ni kullanmayı unutmayın). Onun bu konuda ne düşündüğünü sorun.
Hatırlatın! Bazen yapacakları konusunda sizin hatırlatmanıza ihtiyaç duyabilir. Gerçekten unuttuğunu düşündüğünüzde hatırlatma yapmanız yararlı olacaktır.
Hatalı Davranmamaya Dikkat!
Genelde eşler bunlarla uğraşmak yerine örneğin çöpü kendileri atmayı ya da “bir çocuk daha büyütüyorum” şeklinde iğneleyici sözler söylemeyi tercih ederler. Bu tür davranışlar hatalıdır ve evlilikte ikincil problemlere yol açabilir. Bunların yerine daha olgun davranılmalıdır.
Ona anlayış gösterin! Unutmayın bu bir rahatsızlık ve eşiniz de bununla başa çıkmaya çalışıyor. Örneğin eğer eşyalarının yerinin değişmesi onun düzenini bozuyor ve sinirlendiriyorsa bunu yapmamaya çalışın.
Kısacası eşinizi dikkatsizliğinden dolayı yargılamayın. Unutmayın, o sizin evlenmeye karar verecek kadar çok sevdiğiniz, iyi günde kötü günde beraber olmaya söz verdiğiniz kişi. Siz de ona destek olur ve hastalığın yarattığı sorumluluğu paylaşırsanız, her şey çok daha kolay olacaktır.
5 Ekim 2015 - Roslyn, New York